Często zapominamy, że alergia może pojawić się w każdym wieku, także u osób dorosłych. Zapewne wielu z nas kojarzy reakcję alergiczną z katarem, kichaniem i łzawiącymi oczami, jednak to nie jedyne jej objawy. Jakie rodzaje alergii wyróżniamy? Jak się objawiają? Na te i kilka innych pytań odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.
Czym tak właściwie jest alergia?
To nabyta, nieprawidłowa, nadmierna reakcja naszego układu odpornościowego występująca w odpowiedzi na kontakt z alergenem, czyli substancją występującą w środowisku zewnętrznym, którą nasz organizm uznaje za obcą i zaczyna się przed nią bronić. Alergenem mogą być pyłki roślin, sierść zwierząt, jad owadów, kurz domowy, pokarmy (np. jaja, orzechy). Warto wiedzieć, że objawy alergii nie pojawiają się podczas pierwszego kontaktu z alergenem – wtedy dochodzi do pobudzenia limfocytów T i produkcji immunoglobulin klasy IgE, a przy kolejnym kontakcie dochodzi do reakcji alergicznej, podczas której wydzielane są m.in. histamina, cytokiny i inne substancje, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego.
Rodzaje i objawy alergii
Podział alergii opiera się na rodzajach alergenów, które powodują wystąpienie reakcji. Wyróżniamy alergię: kontaktową, wziewną i pokarmową.
O alergii pokarmowej mówimy wtedy, gdy reakcja alergiczna występuje na skutek zjedzenia pokarmu, który zawiera alergen. Objawy pojawiają się przede wszystkim po stronie układu pokarmowego i są to bóle brzucha, nudności, biegunki, wymioty, uczucie nieprzyjemnego przelewania i wzdęcia. Najczęściej występującym alergenem pokarmowym są białka mleka krowiego, a także pszenica, jaja, orzechy, seler, czy też owoce morza, ryby i cytrusy.
Alergia wziewna jest powodowana przez alergeny, które dostają się do organizmu poprzez drogi oddechowe. Są to przede wszystkim roztocza kurzu domowego, a także pyłki drzew i traw. Najczęściej objawia się nieżytem nosa zwanym też katarem siennym, czyli pojawieniem się wodnistego kataru, kichaniem, dusznościami, swędzeniem i drapaniem w gardle i nosie, a także swędzeniem, pieczeniem, zaczerwienieniem i łzawieniem oczu.
Z kolei alergia kontaktowa powstaje na skutek kontaktu alergenu z naszą skórą. Alergenem powodującym ten typ reakcji mogą być składniki kosmetyków, detergentów, leków stosowanych zewnętrznie, a także zawarte w biżuterii metale. Objawy alergii kontaktowej to pokrzywka atopowa, czyli swędzące bąble otoczone zaczerwienioną skórą lub też wyprysk atopowy, czyli atopowe zapalenie skóry, które powoduje silny świąd i zaczerwienienie skóry, suchość i pojawienie się wyprysku.
Najpoważniejszą i jednocześnie najgroźniejszą formą reakcji alergicznej jest wstrząs anafilaktyczny, który objawia się kaszlem, dusznościami i świszczącym oddechem, spadkiem ciśnienia tętniczego krwi, utratą przytomności i obrzękiem tkanki podskórnej. Mogą także wystąpić objawy ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka) oraz reakcja skórna w postaci swędzących bąbli.
W jaki sposób diagnozujemy alergię?
Do zdiagnozowania alergii niezbędna jest wizyta u lekarza alergologa, który zleci wykonanie testów pozwalających zidentyfikować alergeny. najczęściej stosowane są testy serologiczne pozwalające oznaczyć poziom przeciwciał IgE we krwi, a także testy skórne, w których ocenia się wielkość zmiany skórnej pojawiającej się w miejscu zaaplikowania alergenu. W ramach diagnostyki można opierać się też na testach molekularnych wykonywanych z próbki krwi i oznaczających obecność specyficznych przeciwciał IgE.
Metody leczenia alergii
Leczenie alergii opiera się na leczeniu objawowym i przyczynowym. Leczenie objawowe łagodzi symptomy alergii i polega na stosowaniu leków antyhistaminowych, glikokortykosteroidów, leków obkurczających śluzówkę nosa, a także leków będących pochodnymi kromonu (głównie kromoglikan sodu i nedokromil), które przede wszystkim hamują wydzielanie histaminy. Dawkę, częstotliwość i okres stosowania leczenia dobiera lekarz na podstawie nasilenia i objawów alergii. Często stosuje się leki do stosowania miejscowego – wziewne, donosowe, do worka spojówkowego, by uzyskać maksymalnie duże stężenie leku w danym miejscu. Pozwala to także na uniknięcie ogólnoustrojowych działań niepożądanych.
Leczenie przyczynowe to immunoterapia swoista, czyli tak zwane odczulanie. Prowadzi ono do zmniejszenia wrażliwości organizmu na dany alergen, co w konsekwencji powoduje zmniejszenie nasilenia lub eliminację objawów choroby. Początkowo stosuje się minimalne dawki alergenów, a następnie stopniowo je zwiększać, co pozwala “wytrenować” nasz układ odpornościowy.
W ARKMEDIC znajdziesz wykwalifikowanych ALERGOLOGÓW, którzy specjalizują się zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu alergii, także w leczeniu z wykorzystaniem immunoterapii.