Często zapominamy, że alergia może pojawić się w każdym wieku, także u osób dorosłych. Zapewne wielu z nas kojarzy reakcję alergiczną z katarem, kichaniem i łzawiącymi oczami, jednak to nie jedyne jej objawy. Jakie rodzaje alergii wyróżniamy? Jak się objawiają? Na te i kilka innych pytań odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Czym tak właściwie jest alergia?

To nabyta, nieprawidłowa, nadmierna reakcja naszego układu odpornościowego występująca w odpowiedzi na kontakt z alergenem, czyli substancją występującą w środowisku zewnętrznym, którą nasz organizm uznaje za obcą i zaczyna się przed nią bronić. Alergenem mogą być pyłki roślin, sierść zwierząt, jad owadów, kurz domowy, pokarmy (np. jaja, orzechy). Warto wiedzieć, że objawy alergii nie pojawiają się podczas pierwszego kontaktu z alergenem – wtedy dochodzi do pobudzenia limfocytów T i produkcji immunoglobulin klasy IgE, a przy kolejnym kontakcie dochodzi do reakcji alergicznej, podczas której wydzielane są m.in. histamina, cytokiny i inne substancje, co prowadzi do rozwoju stanu zapalnego.

Rodzaje i objawy alergii

Podział alergii opiera się na rodzajach alergenów, które powodują wystąpienie reakcji. Wyróżniamy alergię: kontaktową, wziewną i pokarmową.

O alergii pokarmowej mówimy wtedy, gdy reakcja alergiczna występuje na skutek zjedzenia pokarmu, który zawiera alergen. Objawy pojawiają się przede wszystkim po stronie układu pokarmowego i są to bóle brzucha, nudności, biegunki, wymioty, uczucie nieprzyjemnego przelewania i wzdęcia. Najczęściej występującym alergenem pokarmowym są białka mleka krowiego, a także pszenica, jaja, orzechy, seler, czy też owoce morza, ryby i cytrusy.

Alergia wziewna jest powodowana przez alergeny, które dostają się do organizmu poprzez drogi oddechowe. Są to przede wszystkim roztocza kurzu domowego, a także pyłki drzew i traw. Najczęściej objawia się nieżytem nosa zwanym też katarem siennym, czyli pojawieniem się wodnistego kataru, kichaniem, dusznościami, swędzeniem i drapaniem w gardle i nosie, a także swędzeniem, pieczeniem, zaczerwienieniem i łzawieniem oczu.

Z kolei alergia kontaktowa powstaje na skutek kontaktu alergenu z naszą skórą. Alergenem powodującym ten typ reakcji mogą być składniki kosmetyków, detergentów, leków stosowanych zewnętrznie, a także zawarte w biżuterii metale. Objawy alergii kontaktowej to pokrzywka atopowa, czyli swędzące bąble otoczone zaczerwienioną skórą lub też wyprysk atopowy, czyli atopowe zapalenie skóry, które powoduje silny świąd i zaczerwienienie skóry, suchość i pojawienie się wyprysku.

Najpoważniejszą i jednocześnie najgroźniejszą formą reakcji alergicznej jest wstrząs anafilaktyczny, który objawia się kaszlem, dusznościami i świszczącym oddechem, spadkiem ciśnienia tętniczego krwi, utratą przytomności i obrzękiem tkanki podskórnej. Mogą także wystąpić objawy ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka) oraz reakcja skórna w postaci swędzących bąbli.

W jaki sposób diagnozujemy alergię?

Do zdiagnozowania alergii niezbędna jest wizyta u lekarza alergologa, który zleci wykonanie testów pozwalających zidentyfikować alergeny. najczęściej stosowane są testy serologiczne pozwalające oznaczyć poziom przeciwciał IgE we krwi, a także testy skórne, w których ocenia się wielkość zmiany skórnej pojawiającej się w miejscu zaaplikowania alergenu. W ramach diagnostyki można opierać się też na testach molekularnych wykonywanych z próbki krwi i oznaczających obecność specyficznych przeciwciał IgE.

Metody leczenia alergii

Leczenie alergii opiera się na leczeniu objawowym i przyczynowym. Leczenie objawowe łagodzi symptomy alergii i polega na stosowaniu leków antyhistaminowych, glikokortykosteroidów, leków obkurczających śluzówkę nosa, a także leków będących pochodnymi kromonu (głównie kromoglikan sodu i nedokromil), które przede wszystkim hamują wydzielanie histaminy. Dawkę, częstotliwość i okres stosowania leczenia dobiera lekarz na podstawie nasilenia i objawów alergii. Często stosuje się leki do stosowania miejscowego – wziewne, donosowe, do worka spojówkowego, by uzyskać maksymalnie duże stężenie leku w danym miejscu. Pozwala to także na uniknięcie ogólnoustrojowych działań niepożądanych.

Leczenie przyczynowe to immunoterapia swoista, czyli tak zwane odczulanie. Prowadzi ono do zmniejszenia wrażliwości organizmu na dany alergen, co w konsekwencji powoduje zmniejszenie nasilenia lub eliminację objawów choroby. Początkowo stosuje się minimalne dawki alergenów, a następnie stopniowo je zwiększać, co pozwala “wytrenować” nasz układ odpornościowy.

W ARKMEDIC znajdziesz wykwalifikowanych ALERGOLOGÓW, którzy specjalizują się zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu alergii, także w leczeniu z wykorzystaniem immunoterapii.

Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) astma dotyka ponad 300 milionów ludzi na całym świecie i jest to jedna z najczęściej występujących chorób przewlekłych u dzieci. Czym właściwie jest astma, jak się objawia, w jaki sposób można ją zdiagnozować, a także jakie są najczęstsze sposoby leczenia – o tym wszystkim opowiemy w dzisiejszym artykule.

Astma to przewlekła choroba dróg oddechowych o złożonym mechanizmie powstawania i szeregiem różnych objawów. U jej podłoża leży przewlekły stan zapalny dróg oddechowych, który sprawia, że oskrzela są bardziej wrażliwe na czynniki drażniące. Kontakt z czynnikiem drażniącym powoduje zwężenie oskrzeli na skutek skurczu mięśni, które je otaczają, a także obrzęku wyściełającej je błony śluzowej, co w efekcie sprawia, że dziecko ma trudności z oddychaniem.

Jakie są przyczyny astmy?

Nie jest możliwe określenie jednoznacznie, co jest przyczyną rozwoju astmy, jednakże istnieje zestaw czynników, które mogą predysponować do rozwoju tej choroby. Jedną z nich jest predyspozycja genetyczna, która polega na tym, że jeśli u rodziców stwierdzono występowanie astmy, alergii lub atopowego zapalenia skóry, to dziecko może zachorować na astmę. Inne czynniki to występowanie u dziecka alergii na roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt i pyłki roślin, częste infekcje dróg oddechowych (szczególnie wirusowe), narażenie dziecka na działanie dymu tytoniowego i wysoki poziom zanieczyszczenia środowiska, a szczególnie powietrza.

Jak objawia się astma?

Do charakterystycznych objawów należą świszczący oddech lub słyszane w badaniu lekarskim świsty nad płucami, duszności i trudności w oddychaniu, płytki oddech, kaszel – głównie suchy i męczący, pojawiający się najczęściej podczas snu i nad ranem, częste zapalenia oskrzeli, uczucie ucisku/gniecenia/łaskotania w klatce piersiowej. Objawy te mogą występować w różnych połączeniach i zmiennym nasileniu, jednak zawsze towarzyszy im mniejsza tolerancja wysiłku spowodowana zmniejszoną drożnością oskrzeli.

Warto dodać, że objawy astmy mogą występować całe życie, ale chorobę można też utrzymywać pod kontrolą. Stopień jej nasilenia jest różny u poszczególnych pacjentów, może mieścić się w granicach lekkich i epizodycznych napadów do astmy ciężkiej, jednak ta odmiana występuje u mniej niż 5% pacjentów.

W jaki sposób diagnozujemy astmę?

Diagnostyka astmy rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu, badaniu fizykalnym i ocenie czynności płuc. Często niezbędne jest wykonanie prostych testów oddechowych, takich jak spirometria, która mierzy ilość powietrza, jaką dziecko jest w stanie nabrać i wydmuchać z płuc. Innym testem jest pomiar szczytowego przepływu wydechowego (PEF), który polega na jak najmocniejszym i jak najszybszym wydmuchiwaniu powietrza z płuc do urządzenia. Czasem dodatkowo wykonuje się próby prowokacyjne, by ocenić stopień nadreaktywności oskrzeli na wybrane czynniki drażniące.

Jakie są metody leczenia astmy?

Dobrze dobrane leczenie pozwala na tyle kontrolować astmę, by ta nie ograniczała aktywności dziecka. Najczęściej stosuje się leki w inhalatorach wziewnych i są to: leki rozkurczowe i przeciwleukotrienowe.

Leki rozkurczowe powodują rozszerzenie oskrzeli, w zależności od preparatu różnią się długością działania. Są stosowane w momencie zaostrzenia choroby, by zmniejszyć dolegliwości.

Leki przeciwleukotrienowe, zwane też lekami kontrolującymi działają wolniej, niż leki rozkurczowe. Ich głównym zadaniem jest jest działanie przeciwzapalne, co przyczynia się do poprawy stanu oskrzeli, nie przynoszą natomiast ulgi w czasie napadu. Należy przyjmować je regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza. Gdy astma jest pod kontrolą często zmniejsza się ich dawki, by stosować możliwie najmniejszą, skuteczną dawkę.

Warto wiedzieć, że nie wszystkie dzieci chorujące na astmę muszą przyjmować leki kontrolujące, czasem wystarczy jedynie stosowanie leków rozkurczowych w razie wystąpienia objawów astmy.

W ARKMEDIC znajdziesz zarówno doświadczonych pulmonologów, jak i alergologów, którzy zajmują się diagnostyką i leczeniem astmy u dzieci.