Szczelina odbytu to jedna z najczęściej spotykanych dolegliwości w obrębie końcowego odcinka przewodu pokarmowego. Jej występowanie powoduje u pacjentów dyskomfort i ból, lecz niejednokrotnie jest to problem na tyle wstydliwy, że zwlekają z pójściem do specjalisty.

Szczelina odbytu – co to takiego?

To podłużne pęknięcie błony śluzowej kanału odbytu, które powoduje dolegliwości bólowe. Czynnikami sprzyjającymi jej powstaniu są długotrwałe i uporczywe zaparcia, wrzody jelita i choroba Leśniowskiego-Crohna, wydalanie twardego i zbitego stolca i uprawianie częstego seksu analnego.

Jak się objawia?

Głównym objawem jest ból pojawiający się w okolicy odbytu podczas wypróżniania i utrzymujący się przez pewien czas po defekacji. Dolegliwościom bólowym najczęściej towarzyszy krwawienie – najczęściej pojawia się jako krew widoczna na papierze toaletowym podczas podcierania, na muszli klozetowej lub przy większym krwawieniu – na bieliźnie. Innymi objawami mogą być świąd, pieczenie i uczucie dyskomfortu w okolicy odbytu i krocza.

Diagnostyka i leczenie

Diagnostyką dolegliwości związanych z odbytnicą i jelitem grubym zajmuje się lekarz proktolog. To właśnie do niego powinniśmy zgłosić się w sytuacji, gdy podejrzewamy u siebie występowanie szczeliny odbytu. Lekarz proktolog podczas wizyty przeprowadza wywiad, a także wykonuje badanie fizykalne per rectum kanału odbytu i odbytnicy. Specjalista może także zlecić dodatkowe badania endoskopowe, takie jak anoskopię, kolonoskopię, rektoskopię, prześwietlenie RTG, USG przezodbytnicze oraz badanie na krew utajoną w kale.

Celem leczenia jest zmniejszenie napięcia wewnętrznego zwieracza odbytu, przez co błona śluzowa kanału odbytu będzie lepiej ukrwiona, co pozwala na wygojenie pęknięcia. Podstawowym sposobem leczenia szczeliny odbytu jest dietoterapia przy pomocy diety bogatoresztkowej, czyli bogatej w błonnik, leki rozluźniające stolec oraz leki przeciwzapalne i zmniejszające napięcie zwieraczy odbytu. W przypadku występującej przewlekłej szczeliny odbytu zaleca się wykonanie zastrzyku z toksyny botulinowej do mięśnia zwieracza. W skrajnych przypadkach stosowane jest też leczenie operacyjne.